De Byzantijnse Liturgie
Broeders en
zusters,
Het doet ons
plezier u te mogen verwelkomen bij deze Byzantijnse eucharistieviering. Het
geeft aan, dat u geïnteresseerd bent in andere vormen van bidden, dat u oog
hebt voor andere culturen en voor de rijkdom aan liturgische traditie binnen de
Katholieke Kerk.
Wat is nu zo'n
Oosterse Liturgie?
Het is allereerst
een ere-dienst. Een dienst tot eer aan God-in-den-Hoge, om eer te brengen aan de
Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Daarom vindt u in
een oosterse kerk mooie ikonen, worden er feestelijke gewaden gedragen, is er
heerlijke zang, ziet u lichten en kaarsen en ruikt u wierook. Want we bidden
niet alleen met onze geest, maar zeker ook met ons lichaam. Daarom worden ook de
zintuigen aangesproken.
Zo'n oosterse
Byzantijnse viering wordt ook wel eens omschreven als "een hemel op
aarde", maar ... tijdelijk, even maar ... De oude kerkvaders zeiden al, dat
we ons aansluiten bij de hemelse Liturgie:
"...Laat ons als mensen rond het altaar staan, zoals de engelen dat doen in
de Hemel..."
We voelen ons
verbonden met de apostelen, de martelaren, kortom: met de heiligen. En als wij
leven in genade met God, in vrede met God, dan zijn wij zelf al
"heilig", hier en nu op aarde.
Zonder zware
dogma's wordt de gehele dienst door eer gebracht aan de ene God, Die de steeds
scheppende kracht in de kosmos is, in de wereld, in ons bestaan: de Vader.
We gedenken dat
Gods Woord tot ons kwam en komt in Jezus Christus, mens én God; en we vragen om
Gods kracht en hulp, Gods Geest, om ons in ons leven bij te staan, te steunen en
te helpen.
En omdat we maar
kleine mensen zijn - we staan er niet altijd bij stil, maar we hoeven maar te
denken aan de problemen met het milieu, aan de oorlogen, veraf en dichtbij, aan
ziekten waarvoor geen genezing bestaat ... dan zijn we toch maar kleine mensen.
Daarom vragen we
de Moeder van God en alle heiligen met ons mee te bidden en onze voorspraak te
zijn bij God. We bidden om vredige tijden, om goed weer en goede lucht, om het
brood op tafel en om ons voedsel. We vragen aan God dátgene te geven wat goed
is voor ons. Maar niet op de manier dat we dus met de handen in de schoot kunnen
afwachten ..., neen! We moeten zelf het werk doen, maar God is met ons, Hij
staat achter ons!
Natuurlijk, er
zijn ook tegenslagen in ons leven, pijn en lijden, dat niet per se zo door God
gewild is, maar dat samenhangt met de zwakke kanten van ons menselijk bestaan.
We kunnen alleen
maar aan God vragen: Help ons, help ons ... Gospodi pomiluj, Kyrie eleison.
We bidden voor de
eenzamen, de bedroefden, de gevangenen, de vluchtelingen en de lijdenden. Dat
doet ons eraan denken dat we er wat aan moeten doen.
De drukke
bezigheden van ons leven doen ons dat weleens vergeten. Daarom komen die
smeekbeden steeds terug. En voor ons tekortschieten, ons vergeten, vragen we:
"Vergeef het ons, Heer, vergeef het ons. Want U bent een Goede God, Die van
de mensen houdt. U hebt ons geroepen, laat ons niet bevreesd zijn U te
volgen."
Tenslotte is het
goed te realiseren dat in de vroegere communistische landen het geloof bewaard
is gebeleven, met name door de viering van deze Liturgie. Zodat na het wegvallen
van de dictatuur de Kerk en gelovigen springlevend te voorschijn kwamen. Zoals
de Grieks-Katholieke Kerk in Oekraïene. Wel staan ze voor een zeer zware opgave
om op de puinhopen van het communisme het christelijk geloof uit te zaaien.
Daarom vragen wij
u met ons te bidden voor onze broeders en zusters in het Oosten: christelijk,
katholiek, maar met een eigen, andere, maar zeer eerbiedwaardige kerkelijke
traditie.